به گزارش رودآور به نقل از خبرگزاری فارس از همدان، در دوران شاه عباس صفوی به منظور ایجاد امنیت، تسهیلات سفر و توسعه تجارت در بیشتر نقاط کشور جاده‌هایی ساخته شده بود و در مسیر آنها کاروانسراهایی احداث شد که به فاصله یک منزل از یکدیگر قرار داشتند.

فاصله‌ای که کاروانیان می‌توانستند از صبح تا شامگاه با چهار پایان طی کنند و شب را در کاروانسرای بعدی استراحت کنند، یکی از این کاروانسراها کاروانسرای شاه عباسی بود که در فاصله 20 کیلومتری مسیر تویسرکان به کنگاور در حاشیه این جاده در مجاورت شهر فعلی فرسفج احداث شده بود.

این کاروانسرا عمدتاً محل استراحت مسافران و کاروان‌هایی بود که به قصد تجارت، زیارت و سیاحت به غرب کشور و عتبات عالیات سفر می‌کردند.

در این کاروانسرا امکاناتی برای استقرار چهارپایان و بارهایشان و قسمت‌هایی نیز برای استراحت و خواب کاروانیان اختصاص داده شده بود که پس از گذراندن شب به صبح، روز بعد مجدداً به حرکت خود ادامه می‌دادند.

ساختمان این کاروانسرا در فاصله سال‌های 1006 تا 1038 هجری قمری و به سبک معماری دوره صفویه ساخته شده است و مساحت آن حدود 4 هزار متر مربع است.

ویژگی کاروانسرای فرسفج در وجود برج و باروهایی در چهار گوشه آن است که بنا به ملاحظات امنیتی احداث شده بودند و این اثر در سال 76 در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است.

این کاروانسرا که از گذشته تاکنون بارها مورد مرمت قرار گرفته است، اما همچنان ساماندهی کامل نشده و همین موجب شده از محوطه، راه دسترسی، ایجاد محل مناسب برای پذیرایی از گردشگران و سایر زیرساخت‌ها برخوردار نباشد.

بسیاری از مسافران از راه دسترسی به کاروانسرای فرسفج از میان خاک و بوته‌های تیغ اظهار گله‌مندی می‌کنند و خواستار رسیدگی به این موضوع هستند که می‌طلبد شهرداری و سازمان میراث فرهنگی به این مورد توجه کنند.

محوطه نازیبا و غیر قابل استفاده برای مردم و گردشگران، یکی دیگر از مواردی است که گردشگران از این وضعیت ابراز نارضایتی کرده‌اند و باید توجه داشت با این وضعیت نمی‌توان پذیرای گردشگری بود.

*وضعیت نابسامان محوطه کاروانسرای فرسفج و نارضایتی مسافران

یکی از فعالان فرهنگی شهر تویسرکان در گفت‌وگو با فارس با بیان اینکه مرمت بنای کاروانسرای شهر فرسفج بدون زیرساخت نمی‌تواند میزبان گردشگران باشد، اظهار کرد: همانگونه که با گذشت 20 سال از مرمت جایگاه واقعی خود را برای میزبانی از مسافران کسب نکرده است.

علی صدیق بیان کرد: تمام آثار ملی و تاریخی مشابه کاروانسرای شاه عباسی فرسفج بعد از بازسازی با ایجاد زیرساخت در حریم اثر، مورد استقبال گردشگران قرار می‌گیرند که برای این اثر نیز راه خاکی در شأن آن نیست.

وی با طرح این سووال که چرا اداره‌کل میراث فرهنگی استان کاروانسرای فرسفج را فراموش کرده است، گفت: با بازسازی و مرمت کاروانسرای شاه عباسی فرسفج، این بنای عصر صفویه در شهر تاریخی فرسفج جان تازه‌ای گرفت و مردم این شهر و منطقه قلقلرود تویسرکان انتظار داشتند تا سازمان میراث فرهنگی با ایجاد امکانات جنبی در جوار این کاروانسرای زیبا زمینه را برای جذب گردشگران در شهر تاریخی فرسفج مهیا کند.

این فعال فرهنگی شهر تویسرکان تصریح کرد: اما متأسفانه بعد از مرمت و بازسازی بنای کاروانسرای شاه عباسی فرسفج که بر فراز تپه‌ای مشرف به دشت فرسفج قرار دارد، دیگر اقدامی صورت نگرفت تا اینکه در سال‌های اخیر نم بالا و نشت آب، کمی توجه سازمان میراث فرهنگی را به پیگیری جلب کرد.

وی یادآور شد: مردم شهر فرسفج و منطقه قلقلرود تویسرکان از سازمان میراث فرهنگی انتظار دارند تا این بنا برای پذیرایی گردشگران و تفریح مردم منطقه قلقلرود مهیا و محوطه‌سازی شود.

صدیق اضافه کرد: مرمت بخشی از کار حفاظت از میراث فرهنگی است، اما استفاده گردشگران و خانواده‌ها و برخورداری از زیرساخت مناسب برای بازدید گردشگران از بناهای تاریخی و فرهنگی بخش مهمتری است.

وی خاطرنشان کرد: مردم شهر فرسفج و منطقه قلقلرود تویسرکان از سازمان میراث فرهنگی، استانداری و فرمانداری تویسرکان تقاضای نگاهی عادلانه به شهر فرسفج و ایجاد زیرساخت و محوطه‌سازی مناسب در کاروانسرای شهر فرسفج و ایجاد پیاده‌رو تا ورودی کاروانسرا برای بازدیدکنندگان را خواستار هستند تا شهر شکوفه‌های سیب خجالت‌زده میزبانی از گردشگران نباشد.

*کاروانسرای فرسفج در حال مرمت است

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تویسرکان نیز در گفت‌وگو با فارس با بیان اینکه کاروانسرای فرسفج اکنون در حال مرمت است، اظهار کرد: از ابتدای دهه 70 تاکنون به مرور مرمت‌هایی در کاروانسرای فرسفج انجام شده و با اعتباری که امسال در این بنا هزینه‌ می‌شود، قریب به یک‌میلیارد در این مکان صرف شده است.

میثم الوندی افزود: با توجه به اینکه در دو سال اخیر بارندگی‌های خوبی صورت گرفت، امسال پشت بام کاروانسرا را برداشته و مجدد به خاطر رطوبت‌های ایجاد شده ایزولاسیون انجام شده و اکنون در حال مرمت پشت بام هستیم که دیگر نم و رطوبت نفوذ نکند.

وی با بیان اینکه تاکنون پروژه مرمت 85 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، ادامه داد: اگر سال بعد هم با اعتباری که برای آن اختصاص یافته است، نمای بیرونی و داخلی آن انجام شود، مرمت تکمیل می‌شود.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تویسرکان با بیان اینکه اکنون گردشگران می‌توانند از بنا دیدن کنند، افزود: فضای بیرونی و پشت بام بنا در حال مرمت است و مشکلی برای بازدید گردشگران وجود ندارد.

وی در خصوص ساماندهی محوطه اطراف کاروانسرای فرسفج نیز یادآور شد: طرح آن از سوی سازمان میراث فرهنگی تهیه شده و به شهرداری فرسفج داده شده تا مابقی کار را آنها انجام دهند.

الوندی تصریح کرد: در حال حاضر شهرداری در حال ایجاد سرویس بهداشتی در خارج از بنای کاروانسراست و با اعتباری که در اختیار دارند، پیش می‌روند.

وی در خصوص مسیر خاکی فرسفج نیز گفت: مسیر بنا خاکی است اما مسیر خوبی است و در طرح ساماندهی نیز دیده شده است، زیرا فعلاً آسفالت‌ریزی در آن امکانپذیر نیست و بعد از اجرای طرح ساماندهی اطراف بنا، مجدد باید آسفالت کنده شود.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تویسرکان اضافه کرد: طرح ساماندهی اطراف بنا را میراث فرهنگی نمی‌تواند انجام دهد، بلکه در اختیار شهرداری است و اکنون نیز به مرور در حال انجام است، به لحاظ اعتباری یک دفعه امکان ساماندهی وجود ندارد.

وی با بیان اینکه هر خرابی به مرور زمان تکمیل می‌شود، بیان کرد: همه نواقص یکجا رفع نمی‌شود بلکه باید با توجه به اعتبارات موجود پیش رفت که همین موضوع موجب زمان‌بر بودن کار شده است، هرچند شهرداری هم پای کار است.

انتهای پیام/