به گزارش خبرنگار رودآور؛ امروز بیست و یکم اوت برابر با 31 مرداد، روز جهانی مساجد نامگذاری شده است. در سال 1348 در چنین روزی مسجدالاقصی نخستین قبله  مسلمان جهان توسط صهیونیست ها به آتش کشیده شد.

مسجد، خانه ای برای داشتن پر پرواز است و نقطه اوج مسمانان برای قرب الهی.

مساجد از صدر اسلام تاکنون مرکز فعالیت های ارزشمندی در خطی دهی به جریان های اسلامی بوده است، با این حال در برخی دوران ها و به ویژه در عصر جدید گاهاً کارکردهای مساجد تحت تأثیر تبلیغات رسانه های غرب و دشمنان اسلام قرار گرفته و در آن مسیری که باید حرکتی اثربخش داشته باشند، جنبشی شکل نگرفته است. 

* ضرورت تقویت مساجد به عنوان پایگاه های بزرگ اجتماعی برای رویارویی با صهیونیسم جنایتکار

در این باره «حسین ربیعی» کارشناس مسائل فرهنگی در گفت و گو با خبرنگار رودآور؛ با اشاره به منویات رهبر انقلاب که "فلسفه و هدف تصویب روز جهانی مساجد، را مقابله امت اسلام با رژیم صهیونیستی مطرح کردند"، گفت: با این نگاه می توان مساجد در سراسر جهان را به پایگاه های بزرگ اجتماعی مسلمانان برای مشورت، طرح ریزی برنامه های متعدد برای حرکت های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و مقاومت تبدیل کرد تا با وحدت رویه، خود را برای رویارویی با استکبار جهانی و در رأس آن امریکا و رژیم اشغالگر قدس آماده سازند.

وی اظهار کرد: بنابراین تقویب همه جانبه مساجد در حوزه های مختلف برای محوریت قرار دادن آن در تمامی شئونات زندگی و حرکت در مسیر نابودی کفر و اقامه عدالت در جهان ضرورت دارد.

*مسجد دومین معجزه پیامبر(ص) و نقش برجسته آن در انسجام اجتماعی

ربیعی در ادامه با بیان این که از نظر بنده مسجد را باید دومین معجزه نبی مکرم اسلام(ص) پس از قرآن دانست، گفت: از آنجا که مساجد کارکردهای اجتماعی در منطقه، محله و یا یک شهر دارند، در انسجام اجتماعی، حرکت های عمومی، خط دهی و ارتباط گیری، رفع تعارضات و مواردی از این قبیل می توانند نقش برجسته، فعال و اثرگذاری داشته باشند.

*مبنای تصمیم گیری های مهم در صدر اسلام در مسجد رخ می داد

وی اظهار کرد: با رجوع به صدر اسلام متوجه می شویم که به طور عمده تمامی مسائلی که از همان ابتدا رخ می داد با مدیریت پیامبر اعظم(ص) در مسجد حل و فصل می شد و بسیاری از تصمیم گیری ها با محوریت مسجد، مبنای حرکت جامعه قرار می گرفت.

این کارشناس فرهنگی با بیان اینکه مطابق با روایات اقامه نماز جماعت در مسجد یکی از مواردی بود که بسیار مورد توجه قرار می گرفت، افزود: مسجد محلی اثربخش برای حرکت های عبادی ـ اجتماعی بوده و هست و تنها به اقامه نماز و ذکر ادعیه اختصاص ندارد و عبادات حتی به ظاهر انفرادی ما همچون روزه و حتی قرائت دسته جمعی قرآن در مساجد است که رنگ و بومی معنوی تری به خود می گیرد.

ربیعی عنوان کرد: در صدر اسلام بسیاری از تصمیم گیری های مهمی برای خط دهی جامعه اسلامی و همفکری درخصوص مقابله با تهدیدات و خطراتی که امت اسلامی را تهدید می کرد محوریتش مسجد بود همچنان که پیامبر اعظم(ص) مبنای مشورت و تعیین تکلیف مسائلی از جمله جنگ احد را در مسجد قرار داده بودند. در کنار فعالیت های اجتماعی برای تعالی جامعه نیز مسجد مبنا بود . اولین حرکت پیامبر بعد از هجرت ، بنا نهادن مسجد قبا بود تا بستری برای رسالت بزرگ جامعه و تمدن سازی شکل بگیرد .

*مساجد می تواند محکمه ای برای رفع مشکلات و اختلاف ها باشد

وی همچنین گفت: مساجد را حتی می توان به عنوان یک دادگاه حل اختلاف در نظر گرفت به گونه ای که امام جماعت و یا ریش سفیدان محله در آن جا به حل و فصل اختلافات بین دو نفر یا دو گروه پس از شنیدن حرف های موافق و مخالف آنان بپردازد.

این فعال فرهنگی تصریح کرد: اما امروز خلاء چنین فضایی را در برخی مساجد احساس می کنیم، بدان معنا که اگر این روزها در مساجد رفع مشکلات و تعارض ها در دستور کار قرار می گرفت این همه پرونده های سنگین مالی و مسائل دیگر در دستگاه های قضایی تشکیل نمی شد.

*امروز نگاه ها به برگزاری مراسم عقد در مسجد تغییر کرده است!

ربیعی به برگزاری مراسم عقد و عروسی مطابق با سنت الهی در مسجد در پاره ای از زمان ها اشاره و اظهار کرد: روزگاری حتی تا 20 تا 30 سال پیش اگر مراسم عروسی در مسجد برگزار می شد، کسی تعجب نمی کرد، اما این روزها اگر زوجی تصمیم به برگزاری مراسم عروسی در مسجد بگیرد و بخواهد ولیمه ای بدهد سایرین با دیدی دیگر به او نگاه می کنند.

* مسجد اگر پویا باشد در تمام شئون زندگی مردم جاری می شود

وی با اشاره به اینکه مساجد باید مبنای عمده کارهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی باشند و این مسائل در مساجد نمود پیدا کرده و جلوه گری کنند، افزود: نگاه رهبر انقلاب به مسجد همین است که هر مسجد در هر محله علاوه بر اقامه نماز بایستی محوریت انجام امور عام المنفعه  و محلی برای رفع حل و فصل مشکلات و آسیب های اجتماعی باشد به طوری که در تمام شئون زندگی مردم جاری شود.

این کارشناس مسائل فرهنگی تصریح کرد: سخن بالا بدان معنا است که مردم تمام مسائلشان را با مساجد هماهنگ کنند و مبنای حرکت خودشان  از مسائل عبادی و اجتماعی گرفته تا اقتصادی و فرهنگی را مسجد قرار دهند و این مهم مستلزم آن است تا یک مسجد پویا و فعال داشته باشیم که تمامی این ظرفیت ها را داشته باشد.

ربیعی ادامه داد: در حال حاضر بسیاری از مساجد تنها به اقامه نماز بسنده می کنند و حتی در تعداد قابل توجهی، اقامه نماز جماعت صبح نداریم و یا اینکه برخی مساجد را محلی تنها برای برگزاری مراسم ختم می شناسند، در حالی که کارکردهای مسجد تنها این موارد نیست.

*ناهماهنگی و سیاسی کاری در برخی دستگاه ها، مساجد را از کارکرد اصلی خود دور ساخته

وی با تأکید بر اینکه مساجد باید به آن شأنیت خودش بازگردد، گفت: تعیین یک امام جماعت جوان، با انگیزه، با نشاط و مسلط  و تشکیل هیئت امنایی همراه می تواند مبنای حرکتی یک محله و یا منطقه قرار گیرد.

این کارشناس مسائل فرهنگی به مظلوم واقع شدن مساجد از سوی ارگان های مرتبط با آن هم تعیین کرد و افزود: با وجود آن که نزدیک به ۱۸رکن و نهاد  از جمله سازمان تبلیغات، اداره فرهنگ و ارشاد و اوقاف در مسائل مرتبط با مسجد دخیل هستند، اما امروزه شاهد ناهماهنگی بین این دستگاه ها و گاهاً سیاسی کاری عده ای در این حوزه هستیم که سبب شده تا آن کارآیی و کارکردهای اصلی که باید مساجد داشته باشند را مشاهده نکنیم.

* وحدت رویه و هماهنگی بین دستگاه های مرتبط با مسجد، زمینه ساز تحول در مساجد می شود

ربیعی اظهار کرد: خوشبختانه به تازگی مرکز نوپای رسیدگی به امور مساجد که زیر نظر نماینده رهبر انقلاب در استان ها برای هماهنگی بسیاری از امور مساجد ، شکل گرفته و در استان همدان هم فعالیت می کنند، گرچه در این مدت در خصوص کاهش مشکلات مربوطه اثرگذار بوده اما با توجه به حجم گسترده مساجد و مسائل و مشکلات بسیار و عده و امکانات اندک تا رسیدن به هدف نهایی راه طولانی در پیش دارد.

*برای کاهش برخی چالش ها اوقاف، ساز و کار تعیین هیئت امنا را شفاف سازی کند

وی همچنین با بیان اینکه در خصوص تعیین هیئت امناء مساجد نیز اوقاف باید ساز و کار انتخاب و یا انتصاب اعضای آن را مشخص کند، تصریح کرد: در این خصوص چالش هایی به دلیل نبود یک قانون واحد ایجاد شده و حتی برخی هیئت امنا را مورثی کرده اند و بدین ترتیب تعداد قابل توجهی از هیئت امنای مساجد آن کارایی و کارآمدی لازم را که باید ندارند.

این کارشناس مسائل فرهنگی در خصوص تعیین امام جماعت مسجد که به سازمان تبلیغات اسلامی و ستاد اقامه نماز باز می گردد هم حرف هایی عنوان کرد و گفت: گاهی اوقات به دلیل ناهماهنگی ها در این امور مشکلاتی ایجاد می شود.

*برخی کانون های فرهنگی مساجد به دلیل کمبود اعتبارات و امکانات راکد شده اند

ربیعی عنوان کرد: نهادهای فرهنگی مستقر در مسجد از جمله پایگاه های بسیج و کانون های فرهنگی ـ هنری مساجد با وحدت رویه مسائل را پیش ببرند، هرچند که در عمل کانون های فرهنگی که زیر نظر وزارت ارشاد هستند به دلیل عدم تخصیص بودجه ها و تجهیزات لازم آن عملکردی را که باید ،ندارند و راکد شده اند.

وی همچنین اظهار کرد: درخصوص هیئت های مذهبی هم که زیر نظر سازمان تبلیغات فعالیت می کنند شاهد هستیم که برخی از این هیئت ها در عمل تعامل حداکثری ندارند و گاهی اوقات به دلیل تعارض با هیئت امنا حواشی و مشکلاتی را به وجود آورده اند که باید این مسئله نیز تعیین تکلیف شود.

*مساجد را به محلی برای انجام امور خیر اقتصادی تبدیل کنیم

این کارشناس مسائل فرهنگی افزود: مساجد نباید تنها به مسائل عبادی بپردازند، چرا که می توان با ایجاد صندوق های قرض الحسنه یا خیریه ها کارکرد مساجد را بالاتر برد و با احیای هرچه بیشتر سنت حسنه قرض الحسنه بسیاری از آسیب ها را به حداقل رساند و مساجدی که در این زمینه فعال هستند را با شناسایی و معرفی به عنوان الگویی برای سایر مساجد معرفی کنیم.

* پیش قدمی برخی مساجد در جمع آوری کمک های مؤمنانه در روزگار کرونایی

ربیعی به فعالیت تعدادی از مساجد در روزگار کرونایی برای جمع آوری کمک های مردمی و حتی ایجاد کارگاه های کوچک تولیدی ماسک و توزیع مواد ضعفونی کننده هم اشاره کرد و گفت: می طلبد تا این گونه مساجد تقویت شوند و از سویی دیگر در تعامل حداکثری با نهادهای حمایتی و مردم حرکت کنند.

*مجلس با تدوین قوانینی جامع، خلاء قانونی در نحوه اداره مساجد را برطرف سازد

وی با تأکید بر اینکه لازمه ایجاد وحدت رویه بین هماهنگی 18 دستگاه و نهاد مرتبط با امور مساجد نیازمند تهیه، تنظیم و تدوین قواره  و برنامه ای جامع است، تصریح کرد: در این جا خلاء قانونی در نحوه اداره مساجد وجود دارد و قوانین متقن و مدون مصوب مجلس شورای اسلامی نداریم.

*ضرورت تصویب شیوه نامه وحدت رویه مساجد در مجلس

این کارشناس مسائل فرهنگی افزود: بنابراین از نمایندگان مجلس می خواهیم رسیدگی به این امر را در دستور کار خود قرار دهند و برای ایجاد وحدت رویه درخصوص مساجد یک شیوه نامه واحد تدوین کنند که مبنای کار همه قرار گیرد.

ربیعی تأکید کرد: بدین ترتیب اگر موارد گفته شده در اولویت قرار بگیرد، مسجد آن پویایی و کارکرد اصلی خود را پیدا می کند و می تواند محور اصلی برای اجرای برنامه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی باشد و ضمن آن که مبنای رفع بسیاری از مشکلات و آسیب های اجتماعی قرار می گیرد، زمینه ساز رشد و اعتلای مردم منطقه می شود.

*برخی مساجد منشاء تحول در منطقه خودشان هستند

وی گفت: مساجدی هم داریم که با حضوریک امام جماعت و هیئت امناء مقتدر و همکاری نهادهای فرهنگی با پویایی منشاء تحول در منطقه خودشان شده اند.

*برخی مساجد به دلیل ضعف در کارایی با آمدن کرونا از مدار فعالیت خارج شدند

ربیعی با یادآوری اینکه مسجد را می توان دومین معجزه نبی اکرم(ص) دانست، تصریح کرد: متأسفانه با توجه به اینکه کارکردهای مساجد را محدود به اقامه نماز جماعت و برخی برنامه های محدود کرده ایم با ورود ویروس کرونا تعداد قابل توجهی از مساجد ما ازمدار فعالیت خارج شدند.

*جمع آوری کمکهای مؤمنانه در مساجد شکل گرفت

این کارشناس مسائل فرهنگی افزود: با این وجود ما شاهد بودیم که جوانان انقلابی و جهادی در قالب کارگاه های تولیدی ماسک و مواد ضدعفونی و جمع آوری کمک های مؤمنانه نگذاشتند مساجد و کارکردهایش تعطیل شود.

*مساجد، پاشنه آشیل هیئت های مذهبی برای اقامه عزای حسینی با رعایت پروتکل های بهداشتی

ربیعی تأکید کرد: این روزها در ماه محرم نیز هیئت های مذهبی تمام تلاش خود را می کنند تا با رعایت حداکثری پروتکل های بهداشتی به منظور مقابله با ویروس کرونا مراسم عزاداری سالار شهیدان را با شکوه خاصی برگزار کنند.

وی ابراز امیدواری کرد: تا مسئولان نهادهای مرتبط با مساجد با یک دید جهادی پای کار بیایند و برای احیاء کارکردهای اصلی مساجد فعالیت های خود را برمبنای یک وحدت مضاعف کنند.

زنگنه

انتهای پیام/ز